Cha mẹ Nhật không đem chuyện nuôi dạy con cái làm chủ để tán dóc, mà chỉ nói với người họ tin tưởng.

Văn hóa nuôi dạy con cái của Nhật Bản không giống bất kỳ nền văn hóa nào khác trên thế giới. Cha mẹ không xâm phạm vào cuộc sống của con. Thay vào đó, họ khuyến khích các con độc lập từ khá sớm. Họ cũng nhấn mạnh việc duy trì các tiêu chuẩn đạo đức. Vì vậy, tính trung thực, khiêm tốn, danh dự và đáng tin cậy trở thành nền tảng trong văn hóa nuôi dạy con cái của người Nhật.

Nhà văn Murray Buechner đã khám phá ra sự thật đằng sau nền văn hóa nuôi dạy con cái độc đáo của Nhật Bản khi cô sống gần 6 năm ở Tokyo, từ năm 2007 đến năm 2012. Buechner chia sẻ một số lời khuyên mà cô đã thu thập được tại đây để trở thành những bố mẹ tốt trên TIME. 

1. Mỗi đứa trẻ đều độc lập

Nhà văn nói rằng một trong những điều đầu tiên cô nhận thấy là trẻ em được khuyến khích độc lập. Trẻ em sẽ đi học một mình, ngay cả khi chúng sử dụng phương tiện giao thông công cộng.

“Tỷ lệ tội phạm cực kỳ thấp ở đất nước này có nghĩa là nó an toàn, và các bậc cha mẹ đều có cảm nhận chung là có thể tin cậy được vào cộng đồng”, Buechner viết.

2. Cha mẹ không nói về con cái của họ

Trong khi hầu hết các bậc cha mẹ thường chia sẻ về những thử thách, vất vả khi nuôi dạy con cái với nhau, cha mẹ Nhật thì khác. Buechner nhận thấy rằng họ chỉ chia sẻ vấn đề của họ với những người tin cậy nhất.

Ngoài ra, họ cũng xem việc nói về hoạt động của con mình là một điều không hay. Nhà văn cho biết: “Kể về việc con chơi cho đội bóng hoặc tham gia học viện của thế là một điều khoe khoang, chỉ cần con được người khác nhìn thấy trong bộ đồng phục là đủ”.

Tuy nhiên, văn hóa nuôi dạy con cái của Nhật Bản lại có tính cạnh tranh. “Là ‘siêu’ cạnh tranh và có rất nhiều áp lực để đảm bảo con bạn vào đúng trường. Việc chuẩn bị cho kỳ thi tuyển sinh rất dữ dội”, cô viết.

Bố mẹ Nhật cũng tích cực cho con tham gia hoạt động ngoài trời.

3. Cha mẹ mang theo con nhỏ thường xuyên

“Các bà mẹ thường mang con nhỏ của mình đi khắp mọi nơi, bằng địu hoặc ghế xách tay; dính liền với chúng ở trong nhà, ra cửa hàng, thậm chí đi xe đạp khắp thị trấn. (Trong thị trấn du lịch Nagano, tôi thấy một người cha chơi ván trượt với một em bé mặc đồ trượt tuyết màu hồng ở trên lưng). Sự gần gũi về thể chất này cho thấy mức độ gắn kết tình cảm giữa cha mẹ và con cái; không có ôm hoặc hôn”, Buechner viết.

Cô nói thêm rằng hầu hết các bậc cha mẹ đều thích ngủ cùng các con. Và truyền thống này tiếp tục duy trì qua giai đoạn mầm non của con. “Bạn sẽ thấy nhiều bà mẹ mang theo những đứa con nhỏ của họ khi đi tắm bồn ở phòng tắm công cộng. Người Nhật gọi đó là ‘skinship’ – mọi người đều khỏa thân trong suối nước nóng (onsen)”, nhà văn chia sẻ những điều cô quan sát được.

4. Phụ huynh khuyến khích trẻ thực hành kiềm chế

Trong 6 năm ở Tokyo, Buechner cũng quan sát thấy rằng một yếu tố quan trọng của văn hóa nuôi dạy con cái ở Nhật Bản là sự kiềm chế.

Từ rất sớm, cha mẹ khuyến khích con cái của mình duy trì sự hòa hợp trong gia đình và xung quanh – thậm chí điều này có nghĩa là không thể hiện sự giận dữ.

“Bất cứ nơi nào chúng tôi ở – trong một nhà hàng hay bảo tàng, khu mua sắm thực phẩm, làn đường dành cho người đi bộ bị kẹt hoặc xếp hàng dài – tôi thấy những đứa trẻ đều bình tĩnh trong khi con trai tôi xô đẩy nhau”, Buechner viết.

5. Chuẩn bị bữa ăn rất quan trọng đối với các bà mẹ Nhật Bản

Trong khi hầu hết các bà mẹ ở thành phố luôn bận rộn và chuẩn bị bữa ăn dễ làm, đồ ăn sẵn cho con, các bà mẹ Nhật Bản lại lập kế hoạch về bữa ăn tỉ mỉ – đặc biệt với những hộp cơm trưa.

Buechner viết rằng ngay cả khi điều này có nghĩa là họ phải dậy sớm hơn người khác trong gia đình, các bà mẹ Nhật Bản đều cố gắng chuẩn bị những bữa ăn đa dạng. Họ cũng đảm bảo có đủ màu sắc để hấp dẫn con ăn tất cả những món lành mạnh trên đĩa.

“Các bà mẹ Nhật Bản đặt ra những tiêu chuẩn cao cho hộp cơm bento của trẻ, dậy sớm để chuẩn bị một loạt món ăn tốt cho sức khỏe: cá, rau, đậu hũ, rong biển, cơm được nắm thành hình động hoặc thực vật”, Buechner cho biết.

6. Không có những thứ dán nhãn ‘thích hợp cho trẻ’

Trong khi hầu hết các quốc gia đều dán mác “người lớn” hoặc giới hạn những bộ phim trẻ không được xem nhưng cha mẹ Nhật lại không nghĩ như thế. “Không ai ở rạp chiếu phim tại Tokyo lấy làm lạ vì đoạn giới thiệu phim Resident Evil được phát ngay trước khi bộ phim Toy Story III bắt đầu. Súng đồ chơi vẫn được bán trong các cửa hàng. Hình ảnh tình dục vẫn xuất hiện trong truyện tranh manga”, Buechner viết.

Lý do theo Buechner rất đơn giản: “Các công cụ dễ thương và đáng yêu – văn hóa hoạt hình ở kawaii khắp mọi nơi – giúp cân bằng mọi thứ”.